Een geschiedenis van een onderduik waarin twee kinderen in Auschwitz werden vermoord en hun ouders de oorlog overleefden. De Brieven van Lini en Jan de Witt.
In 1969 wordt de plankenvloer van een hele diepe kast op de 1ste etage van een huis in Leeuwarden vervangen. Onder de vloer, in het puin, worden 61 brieven gevonden, geschreven door twee jonge kinderen aan hun oom en tante. Ze zijn gedateerd tussen november 1942 en februari 1944.
De bewoners van dit huis zijn verrast. Met de hulp van Teake Zijlstra, een journalist van de Leeuwarder Courant, wordt in 1985 de oorsprong ervan achterhaald. Mevrouw Koster van Groos, die in de oorlog in het huis woonde, leeft nog. Teake gaat bij haar op bezoek en ze vertelt hem hoe deze brieven in het puin terecht zijn gekomen.
In 1942 worden veel Joodse mensen in Nederland door de Duitse bezetters opgepakt en naar Duitsland of Polen getransporteerd waar verreweg de meesten in concentratiekampen worden vermoord. Veel Joden probeerden onder te duiken, zo ook het gezin van Hartog en Retje Beem in Leeuwarden. Hun twee kinderen, Eva en Bram, die toen 10 en 8 jaar oud waren, sturen ze in november 1942 naar Ermelo, waar ze bij vrienden gaan wonen als Lini en Jan de Witt, namen die ze zelf uitgekozen hebben.
Gedurende de volgende 15 maanden schrijven Lini en Jan iedere twee weken een brief aan hun ouders (“oom en tante”). De brieven zijn heel opmerkelijk want we zien hoe moedig en opgewekt Lini en Jan zijn ondanks dat ze hun ouders enorm missen. Ze vertellen alles over hun leven en daardoor worden wij als lezers goede bekenden van ze. Eind Januari 1944 worden ze verraden, opgepakt en vermoord in Auschwitz. Hun ouders blijven in Leeuwarden en zullen de oorlog wél overleven.
Over deze gebeurtenissen heeft Guus Koster van Groos, de jongste zoon van de familie die in het huis woonde, een boek geschreven. Het boek wordt geschonken aan alle kinderen van Groep 8 van alle lagere scholen in Leeuwarden met als perspectief de 80e Bevrijdingsdag op 15 april. De brieven zijn in dit boek gereproduceerd, samen met een transcriptie en worden begeleid met een korte geschiedenis van wat toen in Nederland en in de wereld gebeurde.
Ermeloërs die geïnteresseerd zijn: Uitgeverij Ginkgo / ISBN 978-90-833748-9-5
274 pagina’s softcover / Verkoopprijs € 18,50
Op donderdag 24 april 2025 vertellen historicus Evert de Graaf en museumdirecteur Natalie Overkamp in de Rehobothkerk in Ermelo over dit tragische verhaal. Iemand uit Putten heeft hen verraden. Het verhaal van de familie Beem laat op indringende wijze zien hoe het lot van velen afhing van de keuzes van enkelen. Tijdens de avond komt ook de rol van twee beruchte Puttenaren aan bod: de felle jodenjager en waarnemend burgemeester Frits Klinkenberg en NSB-leider Piet Goedvree – beiden verdwenen na Dolle Dinsdag in 1944, maar niet zonder diepe sporen van leed achter te laten. ,,Het was verraad voor ‘kopgeld’.
Op 24 april zullen er ook twee stolpersteine (struikelstenen) gelegd worden ter herinnering de twee kinderen. Dit zal plaatsvinden bij het huis aan de Wilhelminalaan in Ermelo.
Datum: Donderdag 24 april 2025 in de Rehobothkerk, Dirk Staalweg 43, Ermelo
Zaal open: 19.00 uur | Aanvang: 19.30 uur
Toegang: Gratis