“Ermelo vooruit!” Bezwaren tegen bouw Balverszaal nemen een keer

Iedereen heeft een missie. De één, een Ermelose wethouder, wil het dorp vooruit helpen en doet er zijn best voor. De ander is journalist bij de Stentor en wil aantonen dat de Ermelose overheid onbetrouwbaar is. Beiden gebruiken hetzelfde gereedschap: cijfers.

Ermelo moet bouwen. In de buurt van natuur is dat dezer dagen kwetsbaar. In dit dorp ligt het net niet of net wel binnen de 500 meterzone rond Natura2000. Je komt bovendien terecht in de stikstofprocedure.

Met welke cijfers reken je? Het antwoord is afhankelijk van hoe je ernaar kijkt en wat je vraagt. Elk resultaat is immers een reflectie van een werkelijkheid. Je kunt een database ieder antwoord laten geven, de vraag moet juist zijn.

De krant schrijft dat de gemeente verkeerde rekenregels gebruikt en klaagt dat de gemeente sjoemelt. Een hoogleraar die de zienswijze ondersteunt wordt geciteerd.

De artikelen zijn op 31 juli en 6 augustus 2025 gepubliceerd en te vinden in de Ermelo-sectie van de Stentor.

Samenleving heeft woningen nodig

“Zoekt hij ook naar ondersteuning dat de overheid er gewoon is om haar burgers op weg te helpen in een samenleving die roept om woonruimte?” vraagt een betrokkene.

In het verhaal van de krant komt een buurtbewoner voor die tegen het totale Balversplan is. De man heeft zich geweerd en is na zijn inspraak bozer geworden. Hij wilde praten over het aantal woningen dat gebouwd wordt maar die keuze zat niet in het proces. Vanwege het algemeen belang stelde de volksvertegenwoordiging dat aantal vast.

Tijdens de Raadsvergadering van 25 september 2024 schreven wij mee en noteerden bij zijn bijdrage: “Aap (komt) uit de mouw: ‘Daarnaast zijn het ook nog sociale woningen en daar hebben we al genoeg van’”. Vermoedelijk is stikstof slechts 1 van de 99 problems.

Bezwaar kan

Ongetwijfeld wordt er bezwaar aangetekend tegen de verleende vergunning. Daarna komt de bezwarencommissie aan bod, een onafhankelijk orgaan van juristen die op basis van rechtsregels oordelen over de geldigheid van het bezwaar en de handelswijze van de gemeente.

Procedures zijn er om een gelijk speelveld voor iedereen te garanderen, de gemeente houdt er al rekening mee. “Bezwaren komen vast wel en die worden door de commissie beoordeeld.”

Het is één van de stappen in het proces om inwoners van voor tot achter in een project rechtszekerheid te garanderen. Het kan zijn dat een particulier belang verliest, dan blijkt het geen algemeen belang te zijn. Dat belang nastreven is wat een samenleving doet draaien. De vooralsnog onbewezen aanduiding ‘sjoemelen’ zorgt voor voordringen van particuliere meningen en heeft een vertrouwenondermijnend effect. Dat vertraagt op haar beurt de ontwikkeling van het dorp.

Ermelo moet door

De vraag is inmiddels: heeft Ermelo met cijfers ‘gesjoemeld’? In wiens belang? Of zit er bandbreedte in de regels?

Het belang is helder: bouwen van sociale huurwoningen. De Groene Draad, de huurdersvereniging, kan niet wachten tot ze er zijn.

Tijdens de voorbereiding werkte het college aan deze materie met een erkend bureau. De bevraagde professor citerend schrijft de Stentor: “Als het ene adviesbureau moeilijk doet, dan zoek je gewoon een bureau dat wel met je meedenkt en toe wilt rekenen naar de gewenste uitkomst”. Daarmee wordt het begrip ‘betrouwbare overheid’ op de korrel genomen, inspelend op altijd aanwezige emotie tussen particulier en algemeen belang.

De voorlichter van Ermelo corrigeert: “Je haalt niet een ander bureau binnen om je gelijk te krijgen. Er ligt wel degelijk een valide argumentatie aan de vergunning ten grondslag. Uwoon, de initiatiefnemer, heeft een bureau dat de stikstof voor hen afhandelt. Zij gaven goedkeuring aan de cijfers. Het bureau dat wij inzetten keurde de denkwijze ook goed”.

Dat er in het proces voorafgaand aan een beslissing heen en weer gemaild wordt, getwijfeld wordt, nieuwe inzichten worden opgedaan is logisch. Dit artikel is ook niet in één keer geschreven maar voorgelegd aan anderen, om commentaar gevraagd en pas daarna werd het een publicatie.

Vergunning verleend

De vergunning is mede verleend op basis van het oordeel van de twee bureaus. “De stikstofberekening was gemaakt om te bekijken wat de effecten zijn” reageert Voorlichting van Ermelo. “Dit is van belang in het kader van de uitvoerbaarheid van het project. Daarbij worden bepaalde kengetallen gehanteerd ten aanzien van onder meer verkeersbewegingen en koude starts.”

Er is niet zo zeer sprake van ‘bandbreedte’ maar van de vraag welke cijfers je gebruikt. De CROW kengetallen zijn algemeen en kennen weinig onderscheid. “Er zijn gemeenten die daarom hun eigen parkeerplan als basis voor berekening gebruiken. Wij hebben gekozen voor cijfers die passen bij de doelgroep voor deze woningen: starters en ouderen.”

In Oost staan sociale huurwoningen. Een minionderzoekje onzerzijds naar het autobezit en het gebruik ervan in dat gebied wijst uit dat er doorgaans één wagen per woning is die niet door iedereen dagelijks gebruikt wordt. Het gebruik vindt plaats op verschillende tijdstippen. De gemeente gaat uit van het aantal koude starts, omdat die de stikstofwaarde omhoog stuwen. “Minimale toename wordt verwacht” krijgen we te horen.

Geldige argumentatie

In de rekenregel zit ruimte. Net als in een kerk zijn er rekkelijken en preciezen die daar wat mee doen. De preciezen volgen de letter en vergeten de empathie, de rekkelijken geloven het woord en interpreteren ruimer.

Een rekkelijke reactie: “In een rekenmodel kan je niet wonen. Het is logisch dat een wethouder zoekt naar ruimte om die appartementen te bouwen. De buurt ernaast ging al deels over op elektrisch rijden. Op de Konijnenwal verrezen afgelopen tijd kapitale villa’s. Iedereen voelt dat die 41 appartementen voor starters – sommigen met auto, anderen zonder – geen verschil gaan maken om de temperatuur van de aarde omlaag te brengen. Er is zoveel nuance die niet gelijk gerommel of bedonderen is.”

Aan de ambtenaar vroegen we: “Wat is de standaardregel, waar begin je mee? Als je wilt afwijken, waarom doe je dat en waar is het op gebaseerd? Moet je dan de standaardregel niet voor altijd veranderen?”

Dat blijkt niet aan de orde, er is geen sprake van ‘altijd’. Ermelo zoekt nú naar mogelijkheden om te bouwen. “Dan neem je niet de benchmark van een paar jaar geleden maar probeer je toe te snijden op de huidige situatie”.