“Tsja, ik heb geluisterd naar de wensen van de Raad. Die hebben we doorgevoerd in het plan. Maar dat kost extra geld”. Wethouder van Veen wordt zo geciteerd over Markt 2.0, inmiddels Markt 6 miljoen.
We horen het vaker bij RO-plannen waar de gemeente regievoerder is. De Raad of het publiek heeft eerst bezwaren, of eigenlijk: de gemeente komt met plannen waar bezwaren op zijn. Dat zegt iets over de plannen want op goede plannen hoeft niet zo vaak bezwaar te komen als in Ermelo.
Dan gaat de wethouder luisteren. Hij gooit het zinnetje erin: “Uw raad wilde…” en na enige druk komt er dan toch een ander plan, niet noodzakelijkerwijs getoetst op draagvlak. Om de boel alvast plat te slaan sluit van Veen het kort met: “Kost geld, had je je eerder moeten bedenken”.
Kan je geen kant meer op
Zo werkt het niet in het echt. Teksten als deze zijn proces- en machtsmiddelen en horen thuis in de voorbereiding maar niet in de presentatie of in de weg naar beter. Waarom het college steeds weer besluit het zo te zeggen verbaast menigeen maar het is ook een verrassing hoe weinig het bestuur zich gelegen laat aan het “maatschappelijk middenveld”.
Moet je zo plannen maken? Waarom dubbel werk doen en plannen maken die blijkbaar daarna ook vervangen kunnen worden door andere nog betere plannen die vervolgens gepresenteerd worden als definitief (waarom niet in één keer goed?) en altijd duurder zijn (ja maar ho, dat was niet de gedachte).
Als je een waterprobleem wilt oplossen stop dat dan niet in de nieuwe versie van een oud plan maar noem het nieuw beleid, vind er een ander potje voor en verkoop het als een goed idee. Zoals het nu gaat komt Ermelo nooit uit de vecht-stand.
Zolang hernieuwde plannen gepresenteerd worden als “beter” is er geen enkele ruimte meer om te denken over “hoe dan?”. Als krant moeten we uitleggen waarom dit plan goed is maar dat lukt ons ook niet. Wij stoppen met denken bij de machtsstelling: “U wilde dit”
De vraag naar ‘beter’ komt niet meer aan de orde en een plan B (dat al niet plan A was) wordt verheven tot het maximaal haalbare en zo weer in de Raad gemikt, die er niets meer mee kan. Zo eindigden al veel plannen en nu hebben we een Verbinding die de naam niet waar maakt, kwam er een lange Stationsstraat, zijn de dorpsvilla’s gesloopt en is de samenhang jaren geleden verdwenen. Het is heel erg 2024 om je daar alsnog druk over te maken.
Markt 6.0
Het verhaal gaat om het parkeerplan van de Markt. Het vorige kostte 5 miljoen en met heel veel parkeerplaatsen en weinig bomen viel dat niet goed. De gemeente trok zich terug en ging overleggen met de investeerders, kwam met een nieuw plan met daarin (niet zo verrassend) minder parkeerplaatsen, meer bomen, plek voor kaasboer en andere standhouders, en een hogere rekening.
Gaat de discussie straks weer over het geld? Dan ligt het antwoord al klaar in de toelichting van de wethouder: “U wilde dit dus dat kost het”. Of dat zo is, is nog maar de vraag. Dat de Raad het ooit wel wilde is uit een andere tijd. Het nieuwe plan uit de koker van het college is niet getoetst op haalbaarheid, draagvlak of iets anders. “Het College van B&W heeft het vastgesteld, op 6 maart komt het in de Raad” is het enige. Borghese, de grote vastgoedpartij die de Aldi wil ontwikkelen, moppert in de zijlijn nog wat maar ook dat lijkt niet meer belangrijk want de gemeente vindt dit nu het nieuwe beste plan ooit.
Je voelt hem aankomen. De oppositie gaat het niks vinden, de collegepartijen mogen niks vinden en het plan gaat door, ter meerdere ophoging van de ontevredenheid van het publiek. Ook al zegt dat lang niet alles, het zegt wel iets over de manier van besluitvormen in Ermelo. Er is niets warms aan. Als alles er op deze manier doorgejast wordt zal er van sympathie en enig warm gevoel voor de college-partijen geen sprake meer zijn als er gekozen moet worden.
Omgevingswet: plannen maak je samen
Volgens de politiek wil Ermelo geen hele grote parkeerplaats, maar volgens het winkelend publiek is er nu al te weinig ruimte. Dat klopt af en toe ook, het is soms stampvol. Het dorp noch de politiek wil 6 miljoen uitgeven aan een parkeerplaats en leuk dat de wethouder er dan een waterberging in bedenkt, dat is het dorp het niet waard. Komt de rekening weer hoger uit? Prop zoiets er dan niet in, of ga in elk geval met iedereen om de tafel als je toch terug moet naar die tekentafel.
Plannen als deze hebben een kerngroep nodig van mensen die snappen hoe het dorp werkt en die gevraagd en ongevraagd advies kunnen geven. In specifieke projectgroepen inventariseer je de belangen van iedereen, dus iedereen moet ook om tafel. Met elkaar ga je dan proberen al die belangen te realiseren. Dan kom je ergens. Dat is nu niet zo.
Alle belangen tellen
Of is er de angst voor “achterkamertjes” dat het gemeentebestuur zo opereert? We weten dat die gevoeligheid er is maar als je als politiek en bestuur niet kunt functioneren omdat één partij vindt dat alles in het openbaar moet en de gemeente als een kanon dan maar nieuwe plannen blijft afschieten ben je duur uit en loop je rap achter. Het is normaal dat plannen als deze eerst met alle belanghebbenden worden afgestemd voordat ze de openbare discussie in gaan.
Be nice, wees open, helder en aardig, geef warm bestuur, probeer met elkaar een toon te zetten waar mensen zich in kunnen vinden en waar het dorp beter van wordt. Als iemand dat “achterkamertjesgedoe” noemt hoef je dat niet te accepteren maar om nou vanuit de verdediging een rekening op de bar te gooien en het mes op de keel zettend te verwachten dat iemand die oppakt is niet aardig. Met beter en breder overleg kan het ook minder zijn en een vrolijker stemmend resultaat opleveren.
De gemeente leverde een tekening van Markt 2.0 nieuwere stijl en trok die vervolgens weer in met de toezegging deze week een nieuwe te leveren. Wij verklaren de geplaatste tekening voor nu aprocrief, want met de vrijdag voor de boeg zien we de nieuwe tekening niet op tijd komen.