Supermarkten in Ermelo open op zondag brengt wat teweeg

Niet eens zo gek lang geleden was de eigenaar van de toenmalige Snackbar Dixy op een zondagmorgen zijn pui aan het verven. Hij werd lastig gevallen door kerkgangers die er wat van vonden. De ontmoeting was agressief van toon en gedrag, en buitengewoon ongemakkelijk. Het vermeende gelijk van de kerkgangers werd net niet met geweld uitgeoefend.

Het gesprek gaat in 2023 om de zondagsopenstelling van supermarkten en Hendriks Tenten. Progressief Ermelo heeft een voorstel ingediend om zondagsopenstelling toe te staan. Und jetzt geht’s los.

Vorige week stond er een artikel in de Stentor over kerken die druk zetten op raadsleden om vooral tegen het voorstel te stemmen . Zulke druk is ongekend, de afgelopen 40 jaar hebben we dat op dit niveau niet meegemaakt.

Omroep Gelderland maakt een filmpje waarin de kerk haar verhaal kwijt kon. De meneer van de Nieuwe Kerk vindt dat zijn gemeente elkaar mag ontmoeten en daarom moeten de winkels dicht blijven. “Ondernemers zijn tegen” zegt de voice-over bovendien. Hoezo? “Ondernemers” zijn helemaal niet tegen, er zullen er zijn, net zoals ze er zijn die het prima vinden. Ze gaan alleen niet open want dat heeft in een boodschappendorp zoals Ermelo geen zin. Bovendien maken zij geen deel uit van het plan dat, nogmaals, alleen gaat om het open zijn van supermarkten en Hendriks Tenten. Ondernemers maken zelf keuzes, en kunnen vragen beantwoorden van Omroep Gelderland, mochten die gesteld worden. Maar het ligt gevoelig, zelfs de AH – die straks wel open gaat – verwijst naar het hoofdkantoor.

Ik herinner me verhalen van dominees die als gastpreker optraden in conservatieve gemeenschappen. Zij moesten dan op zaterdag voor 12 uur ’s nachts binnen zijn, kregen van de gemeenschap een bed, eten en werden prima verzorgd. In de ochtend aantreden voor de ochtenddienst, en daarna wachten tot de zondag om was. Pas om 00:01u op maandag mochten zij het dorp weer verlaten. Dezelfde dag ook invallen bij een gemeente in de buurt die ook geen prediker had werd niet toegestaan, die moesten dan maar preeklezen. Regels zijn regels, had je het als buurgemeente maar beter moeten regelen.

De familie die zondag na zondag in het zwart gekleed de wandeling van Ermelo naar Harderwijk maakte, twee keer heen en terug, weer of geen weer. De laatste jaren niet meer gezien, zij pakken de auto en de dominee in Genemuiden hoeft ook niet meer te logeren.

Het is 2023, je kunt prima een teamuitje organiseren met je personeel op zondag, ergens in het land in een horecazaak. Je kunt een supermarkt op zondag openen in Ermelo. Tegelijk kan je binnen zekere Ermelose fracties als raadslid wel voor opening zijn maar tegen het voorstel stemmen want “als ik ergens tegen stem wil niet zeggen dat ik er niet voor ben.”

Wat dat betreft, maar alleen wat dat betreft, zijn wij aanhanger van Jacobus Fruytier, een theoloog uit de 18e eeuw en naamgever van de orthodox gereformeerde scholengemeenschap in Apeldoorn. Fruytier vond dat leer en leven met elkaar in overeenstemming behoren te zijn. “Niet mee eens, dan ook niet doen.”

Als je dit toepast op de discussie over Ermelose supermarkten op zondag, leidt het tot ouderwetsige dilemma’s die voor de dominee al niet meer gelden. Koop je wel een ijsje op zondag en vind je dat de supermarkt dicht moet zijn? Ga je met je gezin fietsen en aan de appeltaart, maar wil je niet dat iemand een tentharing koopt bij Hendriks?

In de aanloop naar de verkiezingen was Ermelo’s nieuwste partij, Eén Ermelo, altijd helder: winkels open. Nu het er op aan komt en man en paard benoemd moet worden houdt EE de kaarten voor de borst. Henri Luitjes van die partij zegt in de Stentor dat zijn partij het verschil kan maken. Je hoort hem nu niet zeggen dat hij voor het voorstel van Progressief Ermelo is. Laten we de spanning er even inhouden.

Het zou hen sieren daarmee op te houden want de sfeer wordt nasty, en hun zwijgen veroorzaakt een merkwaardig interbellum waarin drang en dwang, beïnvloeding en half nieuws de toon zet. Het geeft groeperingen in de samenleving, en sommige raadsleden, de idee dat er nog wat te winnen valt. Dat is niet zo want PE, HEE22, Eén Ermelo en VVD samen hebben 11 zetels. De helft plus één. Voor de geloofwaardigheid ook beter dat iedereen die voor is niet tegen stemt, hoofdelijke stemming wordt toegejuigt.