Bezit je een beeldbepalend pand? Dan val je vanwege de aanstaande actualisatie van het monumentenregister wellicht in de prijzen. De gemeente gaat haar monumentenregister updaten en de wethouder kan niet wachten.
Enthousiast haalde Tigchelaar het hamerstuk naar voren. “Sinds 2003 is het register niet meer bijgewerkt!” De werkwijze is in de aanstaande update anders dan eerder. Werden destijds alleen panden aangemerkt als beeldbepalend of monumentaal, nu neemt men ook de omgeving mee. “Het trafohuisje op de Van Beekweg bijvoorbeeld, het heeft helemaal geen status. Als je niet uitkijkt is het weg.”
Leden van Vereniging Historisch Ermeloo dragen bij aan het onderzoek. Krijgt een pand een plek op de lijst dan sluit het Gelders Genootschap aan om te bepalen of de monumentwaardigheid reëel is, of dat het om een ‘gewoon’ beeldbepalend pand gaat (zulke panden zijn mooi maar hebben verder geen juridische status).
Mocht het pand of/en de omgeving monumentaal gevonden worden dan volgt een aanwijzing, een soort van bescherming die ervoor zorgt dat er geen sloop- of bouwvergunning afgegeven wordt tot het besluit definitief is.
De eigenaar staat errbij, kijkt ernaar maar heeft geen inbreng. Bezit je een monumentaal pand dan heb je bovendien de plicht ervoor te zorgen. Neem Boerderij De Heuvel, van Boer Bos in West naast Veldwijk. Jarenlang stond het pand te verkrotten. Uiteindelijk enigszins opgeknapt met een nieuwe kap en nu staat het naar verluid voor een lief bedrag in de verkoop. Een gemeentelijk monument maar zonder dat de essentie van de regel, goed onderhoud, echt nagevolgd is.
Ermelo heeft veel moois en niet alles is gedocumenteerd. Kort nadat Tigchelaar was aangesteld als wethouder liet hij zich over dit onderwerp al horen. In zijn inwerkperiode ging hij op bezoek bij Boerderij De Berkebomen van de familie van Nijhuis aan de Buitenbrinkweg en het viel hem op dat van deze in 1611 al bestaande nederzetting in de registers niets bekend was. Het vuurtje is blijven branden en resulteert in een inventarisatie.
Onverwacht verraste Tigchelaar het journaille tijdens het persuur door te melden dat er ook onderzoek gedaan wordt naar de monumentwaardigheid van bouwwerken van ná 1965. “Straks zijn er generaties voor wie die gebouwen bijzonder zijn, we moeten nú zorgen dat zij ervan kunnen genieten.”
Sloopgolf niet nog eens
Goed gedacht, gewend als je bent aan monumenten van 1865 tot 1935 kan je wat vinden van het kantoor van Uwoon aan de Dr. Holtropstraat of van het RK-kerkgebouw aan de Smidsweg maar over 60 jaar kijken de kleuters van nu er met heel andere ogen naar. “Bovendien is verduurzaming gaande. Heb je zo’n beeldbepalend pand van na ’65, wil je het dan volhangen met zonnepanelen? Zijn de generaties na ons daar blij mee?”
In de jaren 70 en 80 was er een sloopgolf. Veel van wat als oud en waardeloos werd gezien ging plat en werd vervangen door brutalisme-bouwwerken (inmiddels ook monumentaal). De tijdgeest en de zorg voor later wordt door het college in deze actualisatie nadrukkelijk meegenomen.
Na- en voordelen van de monumentenstatus
Niets komt voor niks en als je de vreugde meemaakt om in een monumentaal pand te wonen kan je niet anders dan ook met de nadelen te dealen. Probeer maar eens te verbouwen of te verduurzamen, het duurt allemaal langer en de monumentale waarde moet behouden blijven. Je gaat dan kijken naar driedubbel glas binnenshuis. Onderhoud is ook duurder maar tegelijk zijn de kosten voor onderhoud deels aftrekbaar. De verkoopprijs ligt doorgaans hoger en er zijn legio subsidies om je te helpen.
Eigen foto van de plek die vroeger het erf van Boer Bos was: Boerderij de Heuvel langs de Oude Nijkerkerweg.
Ontdek meer van DE ERMELOSCHE COURANT - Wij zijn Ermelo
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.