De voorouders dumpten hun zooi, noemden het een vuilnisbelt en waren er klaar mee. In Ermelo hebben we drie van die plekken. Eentje op de kop van de Leuvenumseweg, een endje verderop ligt de Ullerberg en dan is er de Zanderij in West. Allemaal ver weg van destijds gebaande paden.
Nu zit het dorp met de troep maar de gemeente gaat de Zanderij niet saneren, te duur. Rapporten wijzen uit dat het grondwatergevaarlijk is, lekkages zijn mogelijk. Generaties na ons gaan daar last van krijgen maar Marjan van Noort (CDA) is blij. Toen het bericht haar bereikte dat de vervuiling compact was en niet vloeibaar reageerde ze “Dat is voor mij enorm geruststellend’’.
Feit is dat niemand een idee heeft van wat er op de Zanderij ligt maar gezien de periode waarin de belt in gebruik was kunnen we aannemen dat er stoffen als koper, zink, cadmium, lood en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) liggen. Alles werd er immers achtergelaten.
De Zanderij was van de jaren 40 tot 70 dé oplossing voor Ermelo. Na-oorlogse groeiende welvaart, nieuwe industrie en niemand had een idee wat voor spul het was. Na gebruik weggooien kwam in zwang, rivieren zagen zwart van rommel en stoffen, zwemmen kon je vergeten. De Zanderij kreeg ongetwijfeld haar deel.
Van de jaren 80 tot de zeroes was de Ullerberg de sjaak, in 2007 werd die bult gesloten. Achteraf vraag je je af hoe het mogelijk was dat het allemaal zo makkelijk ging. Bracht je een koelkast weg dan kon je ‘m daar gewoon in zo’n betonnen vak gooien. Gelukkig ging er op de Ullerberg nog iemand achteraan die het ding wellicht een betere bestemming gaf, op de Zanderij zal het anders gegaan zijn.
De Ullerberg is inmidels een golfbaan, met ventielen waaruit gas kan komen. Niemand heeft echt een idee wat die afvalbergen gaan doen in de komende eeuwen.
De Zanderij is ongetwijfeld lek en watermonsters nemen is mosterd na de maaltijd. Ermelo laat haar bommetje intact en zet er een nieuw hek omheen. Kostte dat een paar jaar geleden nog 80.000 euro, inmiddels zijn de kosten opgelopen tot vier ton.
Het is niet fijn om de rommel van voorvaderen op te ruimen maar met erfenissen is het niet anders. Laten liggen tot de kleinkinderen met de troep zitten is onverantwoord en toch kiest Ermelo daar voor, wetenschappelijke publicaties van al tien jaar geleden negerend.
Progressief Ermelo steunt opmerkelijk genoeg deze oplossing. De VVD vindt het onaanvaardbaar. Samen met Han WIlhelm van HEE22 en Leo van der Velden (SGP) gingen zij tegen het besluit in. De doorgaans met het milieu begaand zijnde wethouder doet het af met: “Als toch een vervuilingsbron optreedt – dat kan natuurlijk altijd gebeuren – zullen we handelen volgens de bevindingen van de tijd die er dan zijn’’.
Uitstel kost geld. Het hek ging van 80.000 naar vier ton. In 2022 was acht ton gereserveerd voor sanering. Daar krijg je straks een half hek voor. De rekening wordt almaar hoger, inmiddels praten we over zes miljoen.
Foto VVD Ermelo, anno 2016