Wethouder Tigchelaar: “Het RPW geeft ruimte. Ook in Horst.”

Nadat de pers op voorhand de plannen fileerde en de buurtschap onrustig werd zit wethouder Tigchelaar aan tafel om zijn verhaal te vertellen over het RPW en het daarin besproken bedrijventerrein langs de A28 in Horst.

Het RPW, Regionaal Programma Werklocaties, is een vierjaarlijks terugkerend circuit om vast te stellen hoe Gelderland met haar gebied omgaat en wat voor bedrijfslocaties ruimte krijgen.

Het vorige RPW van 2019 was nog beschrijvend en eigenlijk oppervlakkig van aard. Sommige gemeenten hebben er destijds nauwelijks aan meegewerkt en zaten daardoor sindsdien op slot. Deze editie gaat de diepte in op ontwikkelingsmogelijkheden, circulariteit en duurzaamheid en zal bepalen hoe de komende jaren in de regio ontwikkeld wordt.

Die regio is er één met een nieuwe naam en samenstelling: EHPZ (Ermelo, Harderwijk, Putten, Zeewolde) trekken samen op om in de samenwerking kracht te vinden.

“Behoefte aan ruimte echt groot”

Tigchelaar: “Al in 2023 was er een rapport ter onderbouwing van de verwachte vraag naar bedrijventerreinen. Toen stond er netto 28-45 hectare in de verwachting voor 2023 tot 2030, tussen 2030 en 2040 22 tot 59 ha.” (Netto kan je met 1,6 vermenigvuldigen om bruto te krijgen. Circulair en duurzaam bouwen vraagt om extra ruimte. Een bouwplan van 1,2 ha heeft bruto 1,75 nodig.)

“Over welke bedrijven hebben we het dan?” Tigchelaar: “Ten eerste bedrijven die willen groeien, er zijn er bij die worden overgenomen door de volgende generatie en er nu machtig krap bij zitten, zij willen graag, heel graag, meer ruimte. Ten tweede zijn er bedrijven die willen vervangen. Er zijn zoveel ondernemingen die in een oud, niet-duurzaam energielek pand zitten. Daar had ik geen idee van maar tijdens mijn werkbezoeken word ik er op gewezen. Ten derde zijn er nieuwe bedrijven, die ook een deel van de groei van de lokale economie verzorgen.”

“Gaat het dan over bedrijven van buiten of echt Ermelose ondernemingen?” “Echte Ermelose bedrijven” zegt de wethouder. “Ik weet van ondernemers die al een paar hectare langs de A28 gekocht hebben en daar zit geen enkele buitenstaander bij. Tegelijk is het nog geheel onbekend waar het bedrijventerrein komt en hoe groot het zal worden. In Zwolle werd in 2003 de eerste kavel bezet, de laatste worden nu, meer dan 20 jaar later, uitgegeven. Het heeft een lange adem.”

Participatie gegarandeerd

“Het RPW is een koersdocument, geen plan. Het is wél onderdeel van de Provinciale Omgevingsvisie en een verplicht stuk. We konden niet verder voordat dit RPW klaar was, en er eerder over praten dan nu mocht ook niet.”

“Op basis van dit nieuwe RPW gaan we onderzoeken, kijken wat er nodig is en met alle betrokkenen praten, zeker ook met de bewoners. Er is nu nog helemaal niets vastgesteld, alles komt in die fase aan de orde. Na vaststelling van het RWP volgt er een uitvoeringsprogramma. De vier gemeenten werken daarin samen. Hierin wordt uitgewerkt hoe de doelstellingen concreet worden gerealiseerd, met oog voor participatie, draagvlak en kwaliteit.”

“Kan het zijn dat de weerstand minder groot is als hard gemaakt wordt dat er geen grote op- en overslag bedrijven komen van buitenaf?” De wethouder: “In het RPW staat nu al dat er maximaal één heel groot bedrijf van 5 ha in de regio bij kan komen, meer niet. Zeewolde is daar bovendien beter op ingericht en het is mogelijk dat we met elkaar zo’n verzoek die kant op leiden. Met de uitgifte voor zo’n grote ruimtevraag gaan we zeer zorgvuldig om. Slecht bij hoge uitzondering en enkel wanneer het aantoonbare regionale meerwaarde heeft of een lokaal bedrijf betreft.”

“Is het straks een open inschrijving, kan iedereen er gaan zitten?” “Uitgifte van percelen gaat volgens een nog op te stellen uitgifteplan en een puntensysteem en dan heb je nog de grondeigenaren. Als je veel punten kunt krijgen omdat je uit de buurt komt, dan loopt een partij van buiten die mis en is de kans ook groter dat een Ermelo’s bedrijf de kavel pakt.”

“Helemaal dichttimmeren is moeilijk want we hebben recht op vrije vestiging maar het kan wel lastig worden voor zulke partijen. Dat de gemeente geen voorkeursrecht vestigt komt overigens omdat we nog niet weten of het werkelijk langs de A28 kan komen.”

Regionale samenwerking maakt sterker

“Wat staat er tegenover?” Tigchelaar: “Als oude terreinen vrij komen kunnen we op die plek woningen bouwen en hoeven er in Horst misschien niet grootschalig woningen gebouwd te worden.”

We filosoferen wat door over de Driehoek, het Tonselseveld en andere terreinen met forse oppervlakten die dicht bij de natuur liggen en bij uitstek geschikt zijn voor woningen. De EHPZ-samenwerking heeft demografische gevolgen. Achter bedrijfsterreinen volgen woningen en voorzieningen.

Een rekensom kan zijn dat als Ermelo ergens minder huizen bouwt die door Harderwijk worden opgevangen. “In Ermelo kan vervolgens een andere ontwikkeling plaatsvinden, bijvoorbeeld een cluster van bedrijven huisvesten die elkaar versterken. In het RPW wordt ook uitgegaan van een mix van bedrijven die elkaar aanvullen, niet zoals in de Hessenpoort in Zwolle waar veel bedrijven bezig waren met orderpicking waardoor er geen personeel meer te vinden was. Dat ga je in de EHPZ regio niet meemaken.”

De onrust in Horst en Telgt is de wethouder rauw op het dak gevallen. “We zijn nog niet aan de beurt met onze onrust. De routekaart die door de Ermelose Raad in 2023 is vastgesteld omvat een aantal fasen.”

“We zitten, met een jaar vertraging, nog in de eerste, de initiatieffase. Het schuift allemaal op. Daarna volgt definitie & ontwerp en vervolgens pas iets van voorbereiding. We leven dan in 2029. We weten nu echt niets, ik heb geleerd dat het gebied ook het Moeras van Malestein genoemd wordt. Als het betekent dat er tonnen zand op gestort moeten worden omdat het er zo nat is kan het gebied alsnog ongeschikt zijn. Het wordt in de volgende fase allemaal uitgezocht, in overleg met iedereen en zo mogelijk van onderop.”

Woningbouw betaalt de verhuizing

“Gaan bedrijven verhuizen naar zo’n terrein dan laten ze grond achter die ontwikkeld kan worden tot woningbouwlocatie. Het brengt een financieringsvoordeel met zich mee waardoor zowel verhuizing als woningbouw haalbaar wordt. Kerkdennen gaat sowieso een keer veranderen, fijn om te zien dat ondernemers al voorsorteren en ook met dit soort plannen bezig zijn.”

“Het RPW zet de koers uit. Wij als regio moeten wat met bedrijventerreinen, het is een opgave vanuit de provincie maar ook voor de regionale economie is het van groot belang. Op de vrijkomende gronden kan woningbouw plaatsvinden en dan ontstaat er een heel ander dorp dan als we alleen naar het westen kijken.”

De genoemde aantallen zijn afkomstig uit de inventarisatie van wat nodig lijkt te zijn (sommige onderzoeken van onder meer de Bedrijvenkring geven aan dat de behoefte nog veel groter is). “Het is niet zo dat er nergens in de regio plek is en dat het dus maar in Ermelo moet vallen, Het is een regionaal RPW waarin we samen ‘grensontkennend’ optrekken.”

“Op dit moment staat 10 – 80 bunder in de verwachting. Tien hectare is in ieder geval aan de provincie toegezegd maar of de rest ooit gerealiseerd wordt is onbekend en waar het gebouwd kan worden eveneens.”