We zijn neergestreken onder de luifel bij de Zwarte Boer waar fietsers hun piepende routeapparaatjes aan de tand voelen, het NL-Alert een aantal malen snerpend over het terras joelt, de haan aan de overkant van zich laat horen en de lunch prima is. Een afscheidsinterview.
Waar hij het meest trots op is? Op de versnelling in de woningbouw. “Uwoon wil in 2027 opleveren bij de Balverszaal, dat is een enorm tempoverschil.”
Wethouder Hugo Weidema neemt halverwege de raadsperiode afscheid. Na twee jaar houdt hij ermee op, hij kijkt er naar uit. Ondanks zijn ervaring als raadslid is het wethouderschap hem niet meegevallen. “De traagheid waarmee alles gaat! Hoe kan je dan iets bereiken? Dan ben je zomaar vier maanden verder, en niemand die het erg vervelend vindt.”
Veel druk
De permanente druk gaat hij niet missen. “Ik heb er voor gekozen om wethouder te zijn maar mijn gezin niet. Als mijn vrouw bij de AH wordt aangesproken op mijn beleid dan zit zij daar niet op te wachten. Dat is niet fijn.” Desgevraagd geeft Weidema aan dat hij nooit bedreigd is. “Gelukkig niet” glimlacht hij. “Toen ik wethouder werd ben ik van Facebook afgegaan. Dat gaf wel rust.”
Over de manier waarop de gemeente processen draait. Wij missen nogal eens de menselijk maat, het meedenken of zelfs voortrekken van een project. Weidema: “De gemeentelijke organisatie als geheel zit vaak ook vast aan procedures en zekerheden en weet wat er gebeuren kan als je er flexibel mee omgaat. Het kan allemaal tegen je gebruikt worden en men is bevreesd om afgestraft te worden.” Daar heeft hij begrip voor maar dat doet niet af van het feit dat het wel wat pro-actiever mag. Het illustreert ook de druk waaronder het werk gedaan wordt.
Hij kijkt met een goed gevoel naar wat er gerealiseerd is bij Financiën. “We zijn er nog lang niet hè, de jaarrekening komt er aan en Ermelo houdt weer geld over, teveel geld. Heb je te weinig mensen om alles te doen wat je wilt, dan geef je het geld niet uit maar je wilt het echt niet overhouden. Als je het begroot hebt is er dekking voor gezocht. Zo ontstaat een situatie waar in de afgelopen jaren de OZB zo gigantisch omhoog gegaan is. Daarom hebben we besloten dat we de komende jaren alleen op inflatieniveau corrigeren, en dat komt volgend jaar ook zo in de Kadernota.”
Woningbouw
Woningbouw in Ermelo is veel minder grootschalig dan in Putten of Harderwijk. Daarin is Ermelo traag geweest. “Waar ik wel achter kwam, het duurt zo ontzettend lang voordat je een idee tot uitvoering kunt brengen. Eindeloos! Van grassprietje tot sleuteloverdracht, tien jaar is niks meer. De bottleneck is altijd dat het idee wel goed is maar voordat je alle procedures en bezwaren hebt overleefd, ben je die tijd verder. Dat hebben we kunnen versnellen, ja het is mooi dat het lukt. Ik ben ongeduldig en het gaat me altijd te langzaam. maar dit is mooi.” Weidema vindt het nodig ook. “De wachtlijsten voor een woning zijn opgelopen tot 10, 12 jaar. Als een jongere zich inschrijft is hij tegen de tijd dat-ie een huis krijgt geen jongere meer!”
Hij wil zijn eigen rol niet omhoog houden maar is blij dat ze de afgelopen twee jaar iets hebben kunnen bewerkstelligen. Hij noemt daarbij ook de versnelling die ervoor gezorgd heeft dat er op Veldwijk gebouwd kan worden. Scheelt uiteraard dat grondeigenaar, de gemeente, de aannemer, iedereen graag wil beginnen en dat er in het bos nu nog niemand woont die bezwaar kan maken. Iets dat op andere plekken nogal voor vertraging zorgt.
De omvorming van het recreatiecluster langs de Horsterweg tot woonwijken is een succes volgens Weidema. “Daar zijn echt grote stappen gemaakt”, kijkt hij bewonderend in het rond. “Maar het duurde lang.”
Altijd weer het tempo. Dat is toch de reden voor jou om ermee op te houden?” vragen we. “Precies” luidt het antwoord. “Al de procedures en voorzieningen, je krijgt gewoon niets snel voor elkaar”. Op onze vraag waarom hij dan wethouder werd, terwijl hij het openbaar bestuur als raadslid van dichtbij heeft meegemaakt komt een antwoord dat we vaker horen. “Als Raadslid zit je er toch verder vandaan. Je kijkt als bestuurder anders omdat je er alle dagen volle bak in zit en met elkaar iets probeert te realiseren. Dat het dan zo taai is heeft me verrast. Misschien dat je denkt dat je er goed mee kunt omgaan, de praktijk is weerbarstig.”
“Ik hou ervan om dingen mogelijk te maken maar als er dan toch steeds weer mensen zijn die tegen zijn en dwarsliggen zodat je met elkaar niet verder komt, ja dat vind ik lastig. Je moet niet alleen proberen het probleem in stand te houden maar ook meewerken aan een oplossing. Andere opties zijn er niet.”
Dossier Tomassen
Daarmee komen we bij Tomassen terecht. “Jij ging het dossier binnen redelijke termijn oplossen, zei je aan het begin van je termijn. Maar vervolgens word jij ook stil en vertel je niet meer wat je aan het doen bent. Waarom is dat?”
“Juist op dit onderwerp, dat zo gecompliceerd is, probeer je te vermijden dat je proces te vroeg wordt afgeschoten. We hebben het er met elkaar in het College en met Voorlichting ruim overgehad. Hoe praat je er over, wat breng je naar buiten? Elke stap heeft met een paar andere te maken, het is niet simpel. Het doel is om uiteindelijk een stip op de horizon te realiseren, een plek waar je naar toe werkt. Er was geen plan en al helemaal geen stip op de horizon,”
“Iedereen had de mond vol over het ‘dossier Tomassen’ maar niemand een idee hoe we er uiteindelijk uit moeten komen. Dat is veranderd.” Wij zeuren nog even door over dat dit toch wel een heel bijzonder geval is. De gemeente trekt de stekker uit projecten als zij er geen gat meer in ziet, hier blijft men doorgaan. Weidema: “De spelregels zijn anders. Tomassen heeft veel aanvragen gedaan en daar is niets mee gebeurd. Een andere situatie dan dat iemand een dwangsom krijgt omdat-ie een illegale serre gebouwd heeft.”
Wij stellen dat er fouten gemaakt moeten zijn in de afhandeling van de aanvragen, anders kan met de vuist op tafel ook wel eens wat geprobeerd worden. Weidema: “Precies, als je pats boem een oplossing forceert heb je zoveel collateral damage dat je er nog lang niet van af bent. Wij proberen te voorkomen dat Ermelo in eindeloos juridisch gekrakeel terecht komt, iets dat voortdurend mogelijk is omdat Tomassen zich zal verweren tegen de vuist maar andere belanghebbenden en geïnteresseerden ook.”
“Ik begrijp dat iedereen inmiddels drie meter diep in z’n schuttersputje zit en er vooral niet meer uit komt maar je moet verder. Iedereen tevreden krijgen kan niet. Ik vind het goed dat we met elkaar bepalen waar we naar toe willen.
Daarom gaan we Tomassen verhuizen naar het nieuwe industrieterrein, daar hebben we samen een akkoord over. Het gaat nog een hele tijd duren maar we gaan dat bedrijf verplaatsen en dan kunnen we dit probleem, en dat is het, oplossen. Bovendien kunnen we dan in de Driehoek woningen bouwen. Zo snijdt het mes aan het eind van de rit hopelijk aan twee kanten.”
We rekenen terug in het proces. “Wat was er gebeurd als er in 2016/2018 adequaat gereageerd was op de aanvragen van Tomassen?” Weidema: “Het voornaamste is dat er, in mijn beleving, toen niet doorgepakt is.”
Daardoor is er ruimte ontstaan die tot deze ellende heeft geleid? “Ja, dat vind ik wel. Ik heb me er met name over verbaasd dat ik twee jaar geleden het gemeentehuis kwam binnenwandelen en daar een dossier vond waar in ieder geval de vier jaar daarvoor niets mee gedaan was. Ik weet oprecht niet waarom niet, het enige dat ik weet is dat niemand echt wist wat er mee te doen. Als je het met elkaar niet eens kunt worden over wat de goede weg voorwaarts is, dan kom je nergens.”
En dan gaat zo’n ondernemer gewoon verder, voegen wij toe. “Ja, het ontspoort het vanzelf een keer. We hebben de afgelopen twee jaar geprobeerd om het nu wél aan de gang te krijgen maar tegen de stroom in roeiend is het veel lastiger bijsturen. En dan nog de mensen in hun schuttersputjes – die kan ik op zich wel begrijpen maar de beweging is er vervolgens wel uit.”
Op onze vraag hoeveel tijd dit dossier hem gekost heeft kijkt hij moeilijk en komt uit op zo’n 40% van zijn tijd, ook zijn eigen tijd want je neemt het mee naar huis. “Dat heeft te maken met het verwerken van die dingen, tijd heb je nodig om te reflecteren.”
“Het zoeken naar tegenstellingen is niet iets waar ik erg aan gewend ben. Ik zoek naar oplossingen, dat ben ik als ondernemer gewoon te doen, en dan is het lastig om met de negatieve energie van tegenstellingen om te gaan. Je besteedt veel aan uitleggen of toelichten maar niet aan oplossen. En toen kwam de vraag op: ‘wil ik dit nog wel blijven doen’? Ik vind het veel leuker om iets voor elkaar te krijgen. Woningbouw bijvoorbeeld, waar we het net over hadden. Hartstikke fijn om daar mee aan de gang te gaan en het te regelen maar als je een boel tijd en energie moet steken in, noem het maar defensieve acties, tsja. En je schiet niet op.”
Industrieterrein A28
Waar ben je nog meer tevreden over? “Dat we de eerste stappen gezet hebben voor het industrieterrein langs de A28. Het begint bij Kerkdennen hè, daar ligt de basis van het hele verhaal. Kerkdennen omvormen en bedrijven er op een goede manier weg krijgen. Dan kunnen we daar woningbouw doen en zijn we af van die vrachtwagens die dwars door het dorp rijden.
Als we Tomassen ook naar de A28 kunnen brengen dan denk ik dat we veel problemen oplossen voor het dorp en ook het bedrijfsleven de ruimte geven die nodig is. Steven van de Brink zit ook helemaal klem waar hij nu zit. Het duurt nog jaren hoor, het is zeker na 2030 voor we zover zijn maar toch, het zou geweldig zijn.”
We krijgen het over de windmolens die er komen, van een kwart kilometer hoog waardoor het landschap verandert. De provincie moet haar zegen ook nog geven aan het Industrieterrein, die beslissing wordt begin oktober verwacht. “Ik heb intussen geleerd dat zulk uitstel in gemeenteland geen enkel probleem oplevert.”
“Ik denk, en je moet een beetje normaal doen, dat niemand zit te wachten op een gigantische verdozing van dat gebied. Maar is het verkeerd om ruimte te geven aan bedrijven voor de toekomst? Zeker als je er zoiets als woningen op Kerkdennen voor terug krijgt?”
De ambtsketen
Ga je het missen? “Oh ja ik ga zeker dingen missen. De breedte van alles wat je doet en dat je er over mee mag praten is inspirerend. Met mijn achtergrond, economie, het is geweldig om bij bedrijven langs te gaan en het met ondernemers over te hebben. Je komt echt in gesprek tijdens zo’n bezoek en al is het niet op het moment zelf, dan heeft het wel geholpen om die lijn te leggen voor als er wat aan de hand is.”
We noemen een 60-jarige trouwerij en hij reageert enthousiast. “Zestig jaar is helemaal fantastisch. Als de burgemeester een keer niet kan gaat de wethouder als loco, met die keten om. Jahaaa.” Het is een lastig draagbare keten toch? “Kijk naar Halsema in Amsterdam hoe zij de hare draagt! Dat lukt mij niet, hij glijdt steeds onder de revers vandaan.”
Afscheid is een beetje sterven
Straks op vakantie? “Eigenlijk nog geen plannen, een beetje afkicken de komende maanden en m’n bedrijf weer aan de gang krijgen.” (Het bedrijf is het afgelopen jaar helemaal stil gelegd, Hugo is bekwaam in logistieke processen in transport en warehousing) We hebben het over de stukken die je moet lezen en opeens komt het zwarte gat langs. “Ik lees altijd alles want in het collegiaal overleg heb je het ook overal over. Ik denk dat ik dat wel ga missen ja.”
Hij prijst de sfeer in het college en de manier van samenwerken. Onderling ging het prima, met z’n viertjes.” Is het een goed gefocuste stafmeeting? “Ja, je mag overal wat van vinden, ook van wat een ander doet. Wordt goed voorbereid door de organisatie, het functioneert hoor, en daardoor doe je het ook echt met elkaar. De verstandhouding is goed. Dat zijn ook wel dingen die je kunt gaan missen.”
“Zoek naar oplossingen”
Wat geef je aan Ermelo mee, wat is je boodschap? “Probeer te werken, blijf niet hangen in tegenstellingen, praat met elkaar en zoek oplossingen. Ook al krijg je niet 100% je zin, zoek naar oplossingen en daar mag wel wat meer aandacht voor zijn. Ik hoop vooral dat het goed gaat want er zijn uitdagingen zat voor Ermelo hoor. Even los van Tomassen, hoe gaan we verder, hoe zorgen we dat mensen in Ermelo kunnen blijven wonen, hoe zorgen we dat we niet opgeslokt worden door alle grote dingen om ons heen.”
“Kijk even naar de overkant hier (Boerderij de Grote Koekoek). Hoe zorgen we dat boeren, natuur, mensen elkaar in stand houden en bestaansrecht hebben? Dat is het mooie aan dit vak, dat je met al die soms tegenstrijdige belangen omgaat en de beste oplossing probeert te vinden, eentje die mensen in hun waarde laat. Dan hoop ik ook dat de gemeente en de bestuurders op hun beurt in hun waarde gelaten worden.”
Over zijn graf heen regeren is geen optie, hij laat het aan zijn opvolger over. Onderweg terug naar het dorp gaat het al weer over de wolf, over thuis, dat er nog een paar afspraken liggen over hete dossiers. Voor de deur zegt hij tegen een bekende dat hij ‘het nog 48 uur is’.
In december 2022 hadden we een eerder gesprek met Hugo Weidema. Dat kan je hier teruglezen.